Xây dựng thương hiệu rõ nét quả thực là một nhiệm vụ đầy thách thức. Đúng vậy, nó tiêu tốn thời gian, nguồn lực, nhân sự và chi phí đáng kể của doanh nghiệp. Chỉ xét riêng trong lĩnh vực marketing, branding đã là một khái niệm đòi hỏi tính học thuật cao và bao gồm nhiều nguyên lý khác nhau. Tuy nhiên, khó không đồng nghĩa với việc không thể thực hiện được. Khi bạn thành công trong việc xây dựng thương hiệu, bạn sẽ ngạc nhiên trước những lợi ích to lớn mà nó mang lại.
Vì vậy, nếu bạn muốn học cách xây dựng thương hiệu thực tiễn và dễ dàng áp dụng vào doanh nghiệp, bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các yếu tố cơ bản trong quá trình xây dựng và định vị thương hiệu.
Để xây dựng một kế hoạch định hướng thương hiệu, bạn cần thực hiện qua bốn bước sau: Nghiên cứu (Research), Định vị (Positioning), Hình mẫu tính cách (Brand Personality), và Triển khai thực hiện (Implementation).
Nghiên cứu (Research)
Trước khi bắt đầu, bạn cần xác định môi trường kinh doanh, đối thủ cạnh tranh, sản phẩm bạn muốn bán, và quy mô hoạt động. Sau đó, nghiên cứu kỹ về môi trường xung quanh, sử dụng mô hình PESTEL để đánh giá mức độ ổn định và thu hút của ngành nghề bạn đang hoạt động. Cuối cùng, nghiên cứu hành vi người tiêu dùng, bao gồm thói quen mua hàng và sử dụng sản phẩm, tương tác và sử dụng mạng xã hội của họ. Đáng tiếc, nhiều doanh nghiệp thường bỏ qua bước phân tích quan trọng này, dù đã và đang phân phối sản phẩm trên thị trường.
Định vị thương hiệu (Positioning)
Điểm khác biệt (Point of Difference – POD) là yếu tố quan trọng nhất trong Branding. Đây là sự khác biệt của bạn trên thị trường, được làm nổi bật qua một câu nói hoặc từ khóa khẳng định đặc biệt về bạn. Ví dụ như “Ngăn ngừa sâu răng” của P/S hay “dầu gội sạch gàu” của Clear. Trước khi chọn từ khóa, hãy đảm bảo nó nổi bật và ấn tượng, có khả năng duy trì trong thời gian dài, và đáp ứng nhu cầu của khách hàng, kích thích khả năng mua hàng của họ.
Hình mẫu tính cách thương hiệu (Brand Personality)
Thương hiệu cần có diện mạo và cảm xúc, giống như con người. Logo và tagline là diện mạo, còn cảm xúc có thể là vui vẻ như M&M’s (thương hiệu kẹo socola) hay mạnh mẽ như Nike. Giọng điệu (tone of voice) thể hiện qua các bài viết, hình ảnh động và tĩnh khi truyền thông tới khách hàng. Để hiểu và áp dụng hình mẫu tính cách thương hiệu, bạn có thể tham khảo 12 hình mẫu tính cách của Carl Jung.
Triển khai thực hiện (Implementation)
Dựa trên thông tin về thị trường và khách hàng, bao gồm cơ hội và thách thức, bạn cần triển khai các ý tưởng đã xây dựng sau quá trình định vị và lựa chọn hình mẫu tính cách. Để mọi thứ đồng nhất và logic, bạn cần hiểu rõ về tầm nhìn (mục tiêu cuối cùng), sứ mệnh (những gì cần làm để đạt được mục tiêu) và giá trị cốt lõi (những nguyên tắc giữ gìn suốt quá trình phát triển). Giờ là lúc truyền đạt những ý tưởng đó qua tên thương hiệu, logo, tagline, các ấn phẩm truyền thông và văn hóa công ty.
Tóm lại, mặc dù branding là một khái niệm trừu tượng, nhưng tôi tin rằng bạn có thể tham khảo và áp dụng nó vào doanh nghiệp của mình để thấu hiểu hơn hoặc tái định hình thương hiệu và sản phẩm khi cần thiết.